Logistyczne wyzwania globalnej wioski
Autor: Krzysztof Rutkowski
Na charakterze współczesnej gospodarki i biznesu największe piętno odcisnęły procesy globalizacyjne. Sformułowana przez Marshalla McLuhana jeszcze w latach 60. ubiegłego wieku prorocza wizja globalnej wioski, w której „kurczy się czas i zanika przestrzeń, w której wszystko się dzieje jednocześnie”, stała się rzeczywistością budzącą dziś tyle samo fascynacji, co obaw, a niekiedy nawet przerażenia. Liberalizacja handlu, redukcja bądź eliminacja barier celnych, spadek kosztów transportu, jak również ujednolicanie potrzeb i stylu życia ludzi tworzą przyjazne warunki dla rozwijania działalności przedsiębiorstw na skalę globalną.
Wyzwania globalnej gospodarki
Głównym wyzwaniem biznesowym we wszystkich państwach świata staje się sprostanie nowym warunkom liberalnej gospodarki globalnej. Coraz więcej konsumentów poszukuje – niezależnie od swego pochodzenia oraz miejsca zamieszkania i pobytu – takiego stylu życia jak ich bardziej zamożni sąsiedzi z wysoko rozwiniętych państw, a co za tym idzie – tych samych produktów i usług. W miarę wzrostu zamożności coraz więcej konsumentów chce nosić ubrania znanych marek, jeździć samochodami popularnych producentów oraz odpoczywać przy programach oglądanych w telewizorach globalnych firm. „W pewnym sensie można powiedzieć, że wszyscy chcą żyć i robić zakupy w Kalifornii, następuje zatem 'kalifornizacja’, czyli globalizacja potrzeb i popytu”. Procesy te nie omijają Polski i intensyfikują się od wielu lat.
W globalnej gospodarce prym wiodą globalne firmy, ukierunkowane na potrzeby „globalnych” klientów. Celem zakupów tych klientów stają się doskonałe jakościowo, technologicznie czy funkcjonalnie produkty, które chcą nabywać po możliwie najniższych cenach, w najdogodniejszym dla nich miejscu i czasie. Naprzeciw tym potrzebom wychodzą strategie firm globalnych, które projektują globalne produkty, docierają z informacją o nich do potencjalnych klientów na całym świecie poprzez globalne akcje promocyjne, budują światowe sieci produkcji i dystrybucji, jak również systemy logistyczne pozwalające dotrzeć fizycznie tym produktom do konsumentów i użytkowników w każdym zakątku świata.
Rola logistyki w globalizacji
Tak dynamiczny i szybki rozwój procesów globalizacji nie byłby możliwy bez wsparcia ze strony logistyki. Ale jednocześnie sama globalizacja stawia przed logistyką wiele nowych wyzwań. Ich charakter doskonale obrazują przykłady firm takich jak Singer, Giant czy Dell, które rozparcelowują produkcję i dystrybucję na różne kontynenty, a następnie integrują je za pomocą zaawansowanych systemów logistycznych. Konieczność współdziałania funkcji zaopatrzenia, produkcji, dystrybucji i logistyki w globalnym wymiarze znalazła konsekwencje w tworzeniu łańcuchów dostaw.
Największymi wyzwaniami, przed którymi stanęły współczesne globalne łańcuchy dostaw, są: dłuższe czasy realizacji zamówień, dłuższe i obarczone większą dozą niepewności czasy dostaw, konieczność wielokrotnej konsolidacji i dekonsolidacji przesyłek oraz rozpatrywania różnorodnych wariantów dostaw, w tym głównie zróżnicowanych pod względem czasu i kosztów dostaw. Logika działań firm globalnych jest bardzo prosta: rozwój poprzez poszerzanie rynków przy jednoczesnym poszukiwaniu możliwości obniżania kosztów przez wykorzystanie korzyści skali w produkcji i zaopatrzeniu. Globalny zasięg działań współczesnych liderów biznesu skonfrontowany z potrzebą konkurowania stawia przed łańcuchami dostaw ostre, często sprzeczne wymagania. Rozwiązywanie sprzecznych interesów wymagań stawianych przez globalizację i konkurowanie czasem w złożonych łańcuchach dostaw może wymagać efektywnego balansowania pomiędzy zasadą odraczania i konsolidacji, co z kolei musi znaleźć odzwierciedlenie w pracach nad konfiguracją czy rekonfiguracją tych łańcuchów.